Gemeente geeft uitleg


Terug naar bestuursmededeling..

De gemeente geeft uitleg:

  1. Lood in volkstuinen en aanpak van de gemeente Amsterdam
  2. Vragen en antwoorden - lood in volkstuinen

 


 

1. Lood in volkstuinen en aanpak van de gemeente Amsterdam

 

Lood in de grond van Amsterdam en de aanpak van de gemeente

Mogelijk zit er lood in de grond van uw volkstuin. Dit kan een vervelende boodschap zijn en als een verrassing komen. Op veel plekken in de stad is de grond (licht) vervuild, dat komt door de industriële geschiedenis van de stad. Het kan ook bijvoorbeeld in de grond zitten waarmee in het verleden (bouw)terreinen werden opgehoogd. Vroeger wisten mensen niet dat lood gevaarlijk was. Nu is duidelijk dat te veel lood binnenkrijgen niet goed is voor onze gezondheid, vooral voor jonge kinderen tot 7 jaar. We zijn daarom als gemeente Amsterdam al een aantal jaren bezig om te onderzoeken waar het precies zit op de plekken waar kinderen spelen. Na speeltuinen, parken en tuinen van woningen zijn we nu bij de volkstuinen.

Lood en gezondheid

Lood in de grond is geen probleem, als het maar niet in het lichaam komt. Kleine kinderen kunnen lood binnenkrijgen als ze tijdens het buitenspelen hun vieze vingers in hun mond stoppen. Vooral bij kinderen tot en met 7 jaar kan dit invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen en hoe goed ze kunnen leren. Daarom is het belangrijk dat zij niet in aanraking komen met grond die vervuild is met lood. Lood kunt u ook binnenkrijgen als u groenten of fruit eet die zijn verbouwd op grond met lood. Groenten nemen via hun wortels lood uit de grond op. De hoeveelheid verschilt per groente. Ook kunt u grond met lood binnenkrijgen via ongewassen groenten. Jarenlang te veel lood binnenkrijgen kan bij een volwassene leiden tot een iets hogere bloeddruk en een verminderde nierfunctie.

Gratis onderzoek voor alle volkstuinders 

We willen dat iedereen op een gezonde manier de tuin kan gebruiken. Daarom bieden we onderzoek aan naar lood in volkstuinen, zoals we dat ook al doen voor bewoners met een tuin. Moestuinen worden gelijk op meerdere stoffen onderzocht. U ontvangt binnenkort meer informatie over het onderzoek via de verhuurder van uw volkstuin. Heeft u in de tussentijd vragen? Mail lood@amsterdam.nl  

Vervolgaanpak

Als er lood wordt gevonden, zijn er verschillende mogelijkheden afhankelijk van de manier waarop de tuin wordt gebruikt. Soms is het genoeg om een aantal adviezen te volgen, zoals de handen te wassen en voeten te vegen. En soms is het aan te raden om de vervuilde plek op te hogen met schone grond, af te graven of te bedekken met bijvoorbeeld houtsnippers. Zodra er een overzicht is van de hoeveelheid tuinen met (te veel) lood, kunnen we kijken wat de gemeente hierin kan betekenen. In de tussentijd is het risico te voorkomen door handen te wassen na het tuinieren, de groente goed te wassen en schillen voordat u het opeet, of door groente te kweken in bakken met schone grond.

 


 

2. Vragen en antwoorden - lood in volkstuinen

 

Vragen en antwoorden - Lood in de grond van Amsterdam en de aanpak van de gemeente


Wat is precies het risico van lood? 

Lood is vooral een risico voor de gezondheid van jonge kinderen. Als ongeboren kinderen en jonge kinderen het binnenkrijgen, heeft dat gevolgen voor hun hersenen. Die ontwikkelen zich dan minder goed. Het is daarom belangrijk dat kinderen zo weinig mogelijk lood binnenkrijgen. Omdat jonge kinderen hun vieze handjes regelmatig in hun mond steken komen ze makkelijker in contact met een vervuilde bodem.

Is lood alleen slecht  voor jonge kinderen, of ook voor volwassenen?

Lood kan lang in ons lichaam blijven. Dat komt doordat het zich opslaat in de botten en daar weer langzaam uit vrijkomt. Heb je op kinderleeftijd te veel binnengekregen? Dan kun je ook als je volwassen bent nog te veel van het metaal in je bloed hebben. Dat kan een hogere bloeddruk of chronische nierziekten veroorzaken. Ook als je op volwassen leeftijd te veel binnenkrijgt kan dat leiden tot een hogere bloeddruk en een grotere kans op nierziekten.


Hoe kom je in aanraking met lood?

De belangrijkste manieren waarop je in aanraking komt met lood zijn:
 • door  contact met grond waarin (veel) lood zit. Kinderen krijgen het bijvoorbeeld binnen als zij spelen op vervuilde grond en vieze vingers in de mond stoppen;
 • door het drinken van water uit een loden waterleiding;
 • door het drinken van water uit een hele nieuwe leiding of uit nieuwe kranen;
 • door het uitvoeren van een hobby, zoals het maken van glas-in-lood, het gieten van vislood of sportschieten met loden kogels;
 • door het verwijderen van oude verflagen met lood.


Mijn kinderen spelen al jaren in de volkstuin. Kan ik nagaan of ze daardoor te veel lood hebben binnen gekregen?

Dat is lastig vast te stellen. We hebben allemaal een beetje lood in ons lichaam. Dat krijgen we op verschillende manieren binnen, en mogelijk ook via de bodem van de volkstuin. De hoeveelheid lood in ons bloed kan gemeten worden. Maar dan is niet duidelijk of dat lood uit de volkstuin komt of ergens anders vandaan. Ook is er geen duidelijk gezondheidsadvies bij (een hoog gehalte van) lood in het bloed. Er is geen behandeling mogelijk om lood uit ons lichaam te halen. Het belangrijkste is dat jonge kinderen vanaf nu zo weinig mogelijk met vervuilde grond in contact komen. Volg daarom de gebruiksadviezen.


Wat kan je in de tussentijd doen als je nog niet weet of er lood in de tuin zit? Wat zijn nu de gebruiksadviezen? 

 • Laat uw kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
 • Was ook zelf uw handen na het tuinieren en vóór het eten.
 • Draag handschoenen tijdens het tuinieren 
 • Laat kinderen niet in de moestuin spelen
 • Doe schoenen uit na het tuinieren of buiten spelen of veeg de voeten.
 • Stofzuig regelmatig uw huis, vooral als u of uw kinderen regelmatig met grond aan de schoenen het huis binnenkomen.
 • Was en schil groenten uit uw tuin voordat u deze eet. 
 • Eet het hele jaar door niet alleen uit eigen moestuin, maar varieer waar uw groenten en fruit vandaan komen 


Kunnen we nog groenten en fruit eten uit onze moestuin?

Bij hoge concentraties lood in de bodem (>370 mg/kg) raadt de GGD dat af. Het advies van de GGD is bedoeld om alle risico’s uit te sluiten. Maar of het eten uit eigen moestuin ongezond is, hangt af van de hoeveelheid lood die in het lichaam terechtkomt. Dit wordt bepaald door de concentratie in de bodem, het soort groente (niet alle soorten nemen evenveel lood op), of de groente wordt gewassen en hoeveel groente uit de tuin worden gegeten. In de praktijk blijkt vaak dat de risico’s van het eten van groenten die geteeld zijn op vervuilde grond beperkt zijn. Toch is het verstandig om onnodige blootstelling aan lood zo veel als mogelijk te voorkomen. Eet daarom het hele jaar door niet alleen uit eigen moestuin, maar varieer waar uw groenten en fruit vandaan komen.


Wat gebeurt er met mijn siertuin/ recreatietuin/ moestuin als er (te veel) lood wordt gevonden? 

Voor siertuinen en recreatietuinen kan de tuinder zelf door kleine maatregelen te treffen, de blootstelling aan vervuilde grond verminderen. Bijvoorbeeld door goed te letten op handen wassen en voeten vegen. Of door de grond te bedekken, verhogen, of af te graven. 
Voor moestuinen is het treffen van eenvoudige maatregelen moeilijker. Het kan een oplossing zijn om groente voortaan te kweken in bakken met schone grond. Nadat alle onderzoeken zijn uitgevoerd moet een afweging gemaakt worden welke maatregelen het meest passend zijn, en hoe de gemeente hierbij kan helpen. In samenspraak met de Bond van Volkstuinders en de zelfstandige volkstuinparken wordt vervolgens bepaald welke maatregelen het meest passend zijn.


Wie z’n verantwoordelijkheid is het om de tuin schoon of veilig te maken? 

Gemeente Amsterdam is in de meest gevallen eigenaar en als er gesaneerd moet worden dan zijn de kosten voor rekening van de gemeente.


Hoe lang gaat het onderzoek duren? Wanneer zijn alle tuinen uiterlijk onderzocht?

Wij verwachten ongeveer een jaar nodig te hebben voor het onderzoek van alle moestuinen. Als wij in recreatief gebruikte tuinen het onderzoek uitvoeren kunnen wij tijdens de uitvoering al een voorlopig resultaat geven. Na ongeveer 1 week ontvangt u de rapportage.  

Voor het onderzoek in moestuinen worden de monsters opgestuurd naar het laboratorium. Daardoor duurt dit onderzoek langer. Wij verwachtend de rapportages van moestuinen na circa 4 weken op te kunnen leveren.

 


Heeft het onderzoek grote ingrepen op mijn tuin? Wordt er gras weg gehaald? 

Nee, voor het onderzoek worden op meerdere plekken in de tuin kleine gaatjes geboord met een “Edelman boor” (diameter ongeveer 12 centimeter). De grond die wordt opgeboord wordt bemonsterd voor analyses. Na de bemonstering wordt de overgebleven grond terug gestopt in de gaatjes. 

 


 

Officiƫle stukken

 

1. Gemeente Amsterdam Informatie over aanpak vervolgonderzoek
https://www.bondvanvolkstuinders.nl/bestanden/240227aanpakloodinvolkstuinen.pdf

2. Gemeente Amsterdam Vragen en antwoorden
https://www.bondvanvolkstuinders.nl/bestanden/240227gemadamvragenenantwoorden-loodinvolkstuinen.pdf

Presentatie GGD maandag 26 februari 2024
https://www.bondvanvolkstuinders.nl/bestanden/240226presentatieggdloodinvolkstuinen.pdf

De resultaten op 28 tuinen op 13 volkstuinparken, onderzoek 2023
https://www.bondvanvolkstuinders.nl/bestanden/240226presentatiegemeenteresultatenloodvolkstuinen.pdf

 


 

..